Na płycie DVD z filmem "Fados", o którym pisałem wcześniej, jest scenka "Casa de Fados", czyli występ kilku pieśniarzy i pieśniarek fado w nastrojowej portugalskiej kawiarni, przy świecach, z towarzyszeniem czterech znakomitych gitarzystów. Nazwiska wykonawców są mało znane, nie znalazłem ich na płytach CD z fado, których imponującą liczbę oferuje amerykański Amazon. Różne krótkie pieśni (może raczej "zaśpiewki") fado są tu wykonywane w oparciu o podobny, nieskomplikowany temat muzyczny, jakby uniwersalny, ludowy. Każdy wykonawca dobiera inny tekst i oczywiście wyróżnia się własnym głosem, ekspresją, artykulacją. Nikt się nie wdzięczy, ani nie uśmiecha, zachowując szlachetną, naturalną godność. Charakterystyczne, że wszystkie trzy pieśniarki fado występują tu z przymkniętymi oczami, prawdopodobnie dla podkreślenia swego zaangażowania emocjonalnego.
Podane niżej polskie słowa pochodzą z filmu.
Melancholijne fado "Corrido" śpiewa nobliwy, starszy pan - Vicente de Camara
Utracona przyjaźń
NIgdy nie powróci już
Przyjaźnią fałszywą jest ta
Co odchodzi i wraca znów (x2)
Nikt nie da ci nic
Za darmo (x2)
Tylko przyjaciel potrafi
Dawać miłość nie biorąc nic w zamian (x2)
Maria da Nazaré dramatycznie śpiewa ludowe fado (słowa: Vasco de Lima Couto) o wielkim, kobiecym ładunku emocjonalnym
Matko moja ja śpiewam nocą
Bo dzień karą dla mnie jest srogą
I tylko gdy rzeczy milczą
Odnajduję przyjazny głos (x2)
Matko moja ja płaczę nocą
Z miłości tej, w której tonę
Dlatego, że słowa życia
Nie mają już dokąd pójść
Dlatego jestem tym śpiewem
Matko moja bolesnym tak
Ubranym nocą w me ciało
Bez celu, ale za to z fado (x2)
Piękna Ana Sofia Varela emocjonalnie śpiewa fado "Corrido" z bardzo osobistym tekstem
Czego powiedzieć mi nie chce nikt
I dlatego wciąż za nim idę
Aby w nim siebie zrozumieć (x2)
Miły mój, śpiewałam
Pod niebem tak bardzo ostatnim
Bo każdemu fado oddaję się tak
Jakby pierwszym było
Może fado mnie nie poprosi
O wszystko to co mu daję
Dlatego chociaż ja zapominam
Ono nie zapomina kim jestem (x2)
Pieśniarka o pseudonimie Carminho przejmująco śpiewa tęskne fado "Mouraria"
Płakałam, bo cię nie widziałam
A teraz płaczę, bo cię widzę(x2)
Ale płaczę bo chcę
Widzieć cię w każdej minucie
Czas mija niepostrzeżenie
Kiedy mówisz, a ja słucham
Z godzin naszego życia
Każda godzina ma chwilę
Zostań przy moim boku
Nigdy więcej nie odchodź już
Aby moje biedne serce
Przeżyło choć jedną godzinę (x2)
Prościutkie i banalne wydają się te fado? Niełatwo jest jednak je utworzyć i zaśpiewać PIĘKNIE. Te pieśniarki nie prezentują tej klasy doskonałości co Mariza, lecz autentyczny dramatyzm, urzekająca prostota i czyste emocje są poruszające. Znakomity akompaniament gitarowy. Jakby to powiedzieć: wystylizowane fado w perfekcyjnym wykonaniu Marizy się uwielbia, a surowe, proste, szlachetne fado - jak te w "Casa de Fados" - się kocha.
Jeśli ktoś chce mieć tylko jedną płytę z fado, to polecam płytę DVD "Fados". Dużą zaletą tego filmu są polskojęzyczne napisy - tłumaczenia śpiewanych tekstów. Można lepiej zrozumieć naturę fado, gdy zna się jego treść. A do tego oglądamy bardzo dobry, nie pretensjonalny balet. W sumie - coś pięknego. Warto ten film oglądać/słuchać wielokrotnie. Te melodie i słowa pamięta się długo. Zwłaszcza gdy podczas słuchania fado smakuje się dobre wino portugalskie z regionu Douro lub Alentejo. Albo porto.
Bardzo dobry wybór na seans przy kominku, ale można też z note(net)bookiem (warunek: dobre słuchawki i przystawka muzyczna USB).
Ścieżka dźwiękowa tego filmu jest dostępna na płycie CD "Fados by Carlos Saura - The original soundtrack".